Σφαιρική Αντανακλαστική Κινητοποίηση
Η θεραπεία Vojta έχει αποδειχθεί ότι είναι μια συστηματική, καθολική θεραπεία για βρέφη, παιδιά και ενήλικες με εγκεφαλική παράλυση. Επιπλέον, χρησιμοποιείται ως μια ευρέως εφαρμόσιμη θεραπεία για ασθενείς όλων των ηλικιών στους τομείς της Νευρολογίας, της Ορθοπεδικής, Χειρουργικής, Τραυματολογίας και Παθολογίας.
Σήμερα υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός διαφορετικών φυσιοθεραπευτικών μεθόδων για την αποκατάσταση νευρολογικών, ορθοπεδικών ή τραυματολογικών παθήσεων και διαταραχών του μηχανισμού κίνησης. Η πλειοψηφία αυτών των θεραπειών στοχεύει στη διόρθωση λάθος στάσεων μέσα από μια διαδικασία συνειδητής άσκησης φυσιολογικών κινητικών μοντέλων. Έναν διαφορετικό, εντελώς δικό της τρόπο, χαράζει η μέθοδος Vojta.
Στο χρονικό διάστημα από το 1950 έως το 1970, ο Νευρολόγος και Παιδονευρολόγος Καθηγητής Δρ. Václav Vojta (1917-2000), ο οποίος γεννήθηκε στην τσέχικη πόλη Mokrosuky/Boehmen, ανέπτυξε τις αρχές μιας θεραπείας για παιδιά με εγκεφαλική παράλυση. Ο Δρ. Vojta παρατήρησε στα παιδιά με αυτές τις κινητικές διαταραχές την ύπαρξη εκ γενετής κινητικών μοντέλων, τα οποία μπορούσε να ενεργοποιήσει σε συγκεκριμένες στάσεις του σώματος και εφαρμόζοντας πίεση σε συγκεκριμένες ζώνες. Κάθε παιδί εκτελούσε αυτές τις ενεργοποιημένες κινήσεις ακούσια, τις επαναλάμβανε πάντοτε με τον ίδιο τρόπο και εμπεριείχαν όλες τα χαρακτηριστικά στοιχεία της μεταφοράς και μετακίνησης του σώματος. Οι συνέπειες αυτής της ενεργοποίησης ήταν καταπληκτικές: Τα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση μπόρεσαν αρχικά να μιλήσουν πιο καθαρά και μετά από σύντομο χρονικό διάστημα να σηκωθούν όρθια πατώντας πιο σταθερά ή ακόμα και να περπατήσουν. Διενεργώντας επιπλέον εξετάσεις μπόρεσε ο Δρ. Vojta να αποδείξει ότι οι κινήσεις αυτές μπορούσαν να ενεργοποιηθούν επίσης σε υγιή νεογνά και υγιείς ενήλικες μέσω πολλαπλής, επαναλαμβανόμενης έκλυσης, αυτή τη φορά με πιο ολοκληρωμένο τρόπο. Έτσι είδε ο Δρ. Vojta τη θεωρία των εκ γενετής κινητικών μοντέλων, τα οποία είναι σταθερά «προγραμματισμένα» μέσα στον εγκέφαλο, να επιβεβαιώνεται.
Ο Δρ. Vojta ανέπτυξε τη βάση της θεραπείας του χρησιμοποιώντας την κλινική του εμπειρία και τη θεωρία ότι σε νευρολογικές κινητικές διαταραχές υπάρχουν βλάβες στον "προγραμματισμό" του κεντρικού νευρικού συστήματος. Επίσης διαπίστωσε ότι η ορθοπεδικά λάθος στάση του σώματος συνδέεται συχνά με διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Στο χρονικό διάστημα από το 1950 έως το 1970, ο Νευρολόγος και Παιδονευρολόγος Καθηγητής Δρ. Václav Vojta (1917-2000), ο οποίος γεννήθηκε στην τσέχικη πόλη Mokrosuky/Boehmen, ανέπτυξε τις αρχές μιας θεραπείας για παιδιά με εγκεφαλική παράλυση. Ο Δρ. Vojta παρατήρησε στα παιδιά με αυτές τις κινητικές διαταραχές την ύπαρξη εκ γενετής κινητικών μοντέλων, τα οποία μπορούσε να ενεργοποιήσει σε συγκεκριμένες στάσεις του σώματος και εφαρμόζοντας πίεση σε συγκεκριμένες ζώνες. Κάθε παιδί εκτελούσε αυτές τις ενεργοποιημένες κινήσεις ακούσια, τις επαναλάμβανε πάντοτε με τον ίδιο τρόπο και εμπεριείχαν όλες τα χαρακτηριστικά στοιχεία της μεταφοράς και μετακίνησης του σώματος. Οι συνέπειες αυτής της ενεργοποίησης ήταν καταπληκτικές: Τα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση μπόρεσαν αρχικά να μιλήσουν πιο καθαρά και μετά από σύντομο χρονικό διάστημα να σηκωθούν όρθια πατώντας πιο σταθερά ή ακόμα και να περπατήσουν. Διενεργώντας επιπλέον εξετάσεις μπόρεσε ο Δρ. Vojta να αποδείξει ότι οι κινήσεις αυτές μπορούσαν να ενεργοποιηθούν επίσης σε υγιή νεογνά και υγιείς ενήλικες μέσω πολλαπλής, επαναλαμβανόμενης έκλυσης, αυτή τη φορά με πιο ολοκληρωμένο τρόπο. Έτσι είδε ο Δρ. Vojta τη θεωρία των εκ γενετής κινητικών μοντέλων, τα οποία είναι σταθερά «προγραμματισμένα» μέσα στον εγκέφαλο, να επιβεβαιώνεται.
Ο Δρ. Vojta ανέπτυξε τη βάση της θεραπείας του χρησιμοποιώντας την κλινική του εμπειρία και τη θεωρία ότι σε νευρολογικές κινητικές διαταραχές υπάρχουν βλάβες στον "προγραμματισμό" του κεντρικού νευρικού συστήματος. Επίσης διαπίστωσε ότι η ορθοπεδικά λάθος στάση του σώματος συνδέεται συχνά με διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Στη θεραπεία Vojta η τοποθέτηση των ασθενών σε συγκεκριμένες θέσεις εκκίνησης και η άσκηση πίεσης σε συγκεκριμένες ζώνες στο σώμα ενεργοποιεί στον ασθενή τα εκ γενετής κινητικά μοντέλα. Με επαναλαμβανόμενες ενεργοποιήσεις μπορούν αυτά τα φυσιολογικά μοντέλα να ενσωματωθούν στην αυθόρμητη κινητική συμπεριφορά των ασθενών και να διορθώσουν με αυτόν τον τρόπο κακές στάσεις του σώματος και κινητικές διαταραχές.